Son dönemlerde özellikle gurbetçi vatandaşların ve yabancı turistlerin Türkiye’de Vekâletname ile taşınmaz satın alma ve satma işlemleri yoğunlukla gerçekleştirilmektedir. Ayrıca Türk vatandaşlarının da bu şekil satış yapmak üzere çok fazla talepleri bulunmaktadır. Bu sebeple kısaca vekâletname ile taşınmaz satışı ve alımı nasıl yapılır bahsedeceğiz, ancak taşınmaz satışından önce vekâlet nedir? Kimlere vekâlet verilebilir? Vekâlet nereden verilir ya da çıkartılır? Vekâletnamenin içeriği nedir? Bunlara kısaca değinelim.  

1-Vekâlet Nedir? 

  Vekâlet, bir kimsenin kendinden başkasını belirli bir iş için ya da özel bir iş için, kendi adına hareket edebilmesini sağlamak için verilen yetkidir. Yazılı olarak verilen vekâlete ise vekâletname denir.  

2- Kimlere Vekâletname Verilebilir? 

Genel anlamda vekâletname kişinin kendisini temsil etmesini istediğini fiil ehliyetine sahip kendisi dışında herkese verilebilir diyebiliriz. Ancak bazı belirli özel konularda vekâletname sadece kanunda sayılan kişilere verilebilir ya da kanunda sayılan kişilere verilemez.  

Örneklendirilecek olursak, hukuki iş ve işlemler için dava açmak, takip yapmak, temlik (devir) vs. sadece avukatlar vasıtasıyla yapılabilecek işlerdendir. Bu konuda avukattan başkasına vekâletname verilemez. 

Tam tersini örneklendirecek olursak, aralarında menfaat çatışması olan kişiler birbirlerini temsil edemezler. Mesela aralarında birbirlerine menfaat sağlayan ve hukuki ihtilaf yaratabilecek sözleşmeler bulunan kişiler, birbirlerine bu sözleşmeden kaynaklı durumlarda vekil olamazlar.  

3-Vekâletname Nasıl Ve Nereden Çıkartılabilir? 

Vekâletname ülkemizde yaşayan vatandaşlar için noterliklerden çıkartılabilir. Avukatın vekil tayin edilmesinde ise durum biraz farklıdır. Yine noterlikler vasıtasıyla avukat için vekâletname çıkabiliyorsa da, yargılaması görülen bir ceza davasında dosyada bulunanın beyanına dayalı olarak da vekil/müdafii belirlenebilir. 

Yurt dışında bulunan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ya da yabancı vatandaşlar için, bulundukları ülkelerdeki temsilciliklerimiz olan konsolosluklar vasıtasıyla doğrudan Türkiye’de geçerli bir vekâletname çıkartılabilir.  

Bulundukları bölgede ya da ülkede konsolosluk bulunmayan vatandaşlar ise yaşadıkları ülkenin usulüne uygun olarak (bu mahkeme ya da noter kanalıyla olabiliyor) vekâletname çıkarabilirler, ancak bu şekilde çıkartılan vekâletnamelerin Türkiye’de geçerli olabilmesi için, tercümesinin yaptırılmış olması ve apostil şerhi gerekmektedir. Yeni uygulamalarla genellikle apostil işlemleri online yapılabilmektedir.  

4-Vekâletnamenin İçeriği Ve Konusu Nedir?  

Vekâletnamenin içeriği ve konusu çok geniş olabilir. Sonucu baştan yazmak gerekirse hangi iş ve işlem ile ilgili vekâletname vermek istiyorsanız vekâletnamenin konusu ve kapsamı da onunla sınırlı olabilir, ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, verilecek vekâletnamenin genel anlamda bir vekâletname ya da kapsamlı bir vekâletname olup olmamasıdır. Bu konuda kimlere hangi işlemler ile ilgili vekâlet verileceği konusuna çok dikkat edilmelidir.  

Vekâletname konusunda daha fazla detaya girmeden makalemizin başlığında belirttiğimiz şekilde vekâletle taşınmaz satışı ve alımı konusunda vekâletname nasıl olmalıdır. Bundan bahsedelim.  

Taşınmaz satış işleminde de; alım işleminde de vekâletname verirken belirtilmesi gereken ve dikkat edilmesi gereken konular şunlardır. 

• Kime vekâlet verildiği,  

• Satışı ya da alımı yapılacak taşınmazın şehir, ilçe, mahalle, mevkii, ada, parsel, hisse bilgileri 

• Satışın/Alımın kimden kime yapılacağı,  

• Satış/Alış bedeli 

• Verilen vekâletname sadece tek seferlik bir işlem içinse ve satış tarihi belirliyse verilen vekâletnamenin geçerlilik süresi. 

Burada en önemli husus vekâletnameyi kime verdiğinizdir. Vekâletname karşılıklı bir sözleşmedir aslında, sizin adınıza işlem yapacak kişinin güvendiğiniz bir kişi olması, belirttiğiniz işlemi eksiksiz bir şekilde yapacak donanıma sahip olması, denetlenebilir bir kimse olması çok önemlidir. Simsarlara, aracılara, tanımadığınız insanlara verilen vekâletnameler bu anlamda tehlikeli olabilmekte, hukuki ve cezai problemler yaratabilmektedir. Bu sebeple kamu görevlisi olarak bulunan ve hukuki sorumluluğu olan, yapılan işlemle ilgili hukuki bilgisi ve donanımı olan avukatların bu şekilde taşınmaz satışı ve alımında vekâletname ile yetkilendirilmesi hem satıcı hem alıcı açısından güvenilir bir yol olacaktır.   

Bazı kişiler devamlı olarak taşınmaz alımı ve satışı gibi işlemler yaptığı için bu durumda verilecek vekâletnamelerde her seferinde yeni bir vekâletname çıkarmak için uğraşmak ve masraf yapmak yerine tek seferde bütün satış ve alım işlemler için tek vekâlet verebilir. Böyle bir durumda yukarıda bahsedildiği şekilde vekâletname süreli olmamalı, taşınmaz bilgileri, alıcı, satıcı ve satış bedeli yer almamalıdır. Sadece adınıza tüm taşınmazları ya da sınırlı bölgedeki taşınmazları alıp satabileceğine dair bir vekâletname verildiği belirtilmelidir.  

5- Vekâletname İle Taşınmaz Satışı Ya Da Alımı Nasıl Yapılır? 

Vekil olan kişi ile satıcı/alıcı kimlikleri ve vekâletnameleriyle birlikte taşınmazın bağlı bulunduğu tapu müdürlüğüne giderek taşınmaz satışı için randevu alırlar, randevu saatinden önce taşınmaz satış harcını tarafların yatırmış olması gerekmektedir. Daha sonra taraflar taşınmaz devri için imza atmak üzere tapu müdürlüğüne davet edilirler. İmzalar atıldıktan sonra taşınmaz devri gerçekleşmiş olur ve yeni tapu hazırlanarak taşınmazın yeni sahibine teslim edilir. 

Av. Yunus İNCİ