7036 SAYILI İŞ KANUNU İLE YAPILAN BAZI DEĞİŞİKLİKLER VE İŞ HUKUKU ÜZERİNE BAZI DEĞERLENDİRMELER 

Arabuluculuğun yürürlüğe girmesi 

1. 7036 sayılı kanun 25.10.2017 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir, ancak kanunda ki en önemli değişiklik olan arabuluculuğa başvuru şartı 01.01.2018 tarihi itibari ile yürürlüğe girmiştir. 

Hizmet tespiti Davaları 

1. Sigortasız çalışılan günleri, emeklilik prim gün sayılarını tespit etmek maksatlı olarak açılacak olan dava Hizmet Tespiti Davasıdır.  

Hizmet tespiti davalarında işverenle birlikte SGK da davalı olarak gösterilmek zorundaydı artık sadece işveren davalı olarak gösterilecek ancak söz konusu dava SGK kurumuna ihbar edilecektir. 

İş Davalarında Yetki 

1. Davanın açılacağı yer mahkemesine yetkili mahkeme denir. İş davalarında yetkili mahkeme davalının, şirketse şirket merkezi şahıssa ikamet adresinin bulunduğu yer mahkemeleri yetkilidir. Ayrıca işin ve işlemin yapıldığı yer mahkemeleri de yetkilidir. 

Önceki kanundan farklı olarak iş kazalarından kaynaklı tazminat davalarında yetkili mahkeme, iş kazasının meydana geldiği yer veya zararın meydana geldiği ya da zarar gören işçi açısından büyük kolaylık sağlayacak olan işçinin yerleşim yeri mahkemeleri yetkilidir. 

İşe İade Davaları 

1.  İşe iade davaları iş akdinin sebep bildirmeksizin veya bildirilen sebebin geçerli olmadığından bahisle işe iade davası açabilmesi için işveren tarafından gönderilecek ya da bildirilecek fesil bildiriminin tebliğinden itibaren 1 AY İÇERİSİNDE işe iade davası açmak zorundadır, ancak yeni değişiklikle bu süre içerisinden dava açmak yerine arabulucuya başvurma şartı getirilmiştir, aynı süre içerisinde işçi bizzat veya avukatı aracılığıyla arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabulucu vasıtasıyla sonuca varılamaması halinde işçi 2 haftalık kesin süre içerisinde dava açabilir. 

Arabulucu vasıtasıyla anlaşma sağlanırsa taraflar  

• İşe başlama tarihi 

• Sözleşmenin fesih tarihi 

• İşçiye işe iade süresine kadar olan ücret ve diğer haklarının maddi karşılığı  

• İşçinin işe başlatılamaması halinde ise ödenecek işe başlatmama tazminatının parasal olarak miktarı açıkça belirtilmelidir.  

Bunlar belirtilmediği takdirde anlaşma geçersiz olacaktır. 

Zamanaşımı 

1. İş sözleşmesinden kaynaklanan tazminat alacaklarına ilişkin eski kanununa göre zamanaşımı süresi 10 yıl iken yeni kanunla aşağıda sayılan tazminat alacakları için 5 yıllık zamanaşımı süresi vardır. 

1. Kıdem tazminatı 

1. İş sözleşmesinin bildirim şartına uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat 

1. Kötü niyet tazminatı  

1. İş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat. 

Bu 5 yıllık süre ise kanunun yürürlük tarihi olan 25.10.207 tarihinden sonraki tazminat alçakları için geçerlidir, bu tarihten önce zamanaşımı süresi başlamış olan alacaklar için ise yürürlük tarihinden sonraki kalan süreler 5 yılı geçemez.  

Bu noktaya kadar iş hukukunda ve bundan kaynaklı açılacak davalarda sürelerin ne kadar önemli olduğu ve sürelerin geçmesi halinde hak kayıpları ve mağduriyetler olacağı kesindir. Bu sebeple dava açılmadan uzman bir hukukçuyla görüşülmeli kesin sürelere dikkat edilmelidir. 

ARABULUCULUK 

1. 7036 sayılı kanunun 3. Maddesine göre arabuluculuk dava şartı olarak düzenlenmiştir. Bu sebeple arabulucuya başvurulmadan açılan davalar işin esasına girilmeksizin usulden reddedilecektir. 

Arabulucuya başvurmadan açılabilecek davalar sadece şunlardır; 

• İş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile bunlarla ilgili tespit, itiraz ve rücu davaları hakkında arabulucuya başvuru şartı aranmaz. 

1. Arabuluculuk faaliyetine katılmayan tarafa dava aşamasında haklı bile çıksa bütün dava masraflarını karşılamakla yükümlü olacaktır. Ayrıca katılmayan taraf lehine karşı vekalet ücreti çıkmaz. 

1. Arabuluculuk ücreti eğer arabulucu vasıtasıyla anlaşma sağlandığında aksine bir şekilde kararlaştırılmamışsa arabuluculuk asgari ücret tarifesine göre taraflar arasında eşit olarak paylaştırılır. Bu ücretin tamamını tarafların birisinin karşılaması üzerine de anlaşma sağlanabilir. 

1. Arabuluculuk süresince geçen sürede zamanaşımı durur hak düşürücü süre işlemez. 

Yukarıda tüm bu anlatılan süreler ve işlemler hak düşürücü olacaktır, ve dikkat edilmezse büyük hak kayıplarına sebebiyet verecektir. Bu sebeplerle iş hukuku konusunda uzman bir avukata danışarak işlemlerinizi ve davalarınızı yürütmeniz sizin açınızdan daha sağlıklı sonuçlar verecektir. 

Av. Yunus İNCİ